12.10.2017

Burger en ontmoetingsplein staan centraal op Wigo4it congres

Larissa Zegveld toont het boek "De brievenbus van mevrouw de Vries: gekmakende post van onze (semi)overheid"

"You may say I’m a dreamer." Larissa Zegveld, directeur van Wigo4it, heeft een droom. "Stel je nu toch eens voor: een digitaal ontmoetingsplein waar burgers, overheden én marktpartijen elkaar vinden voor álles wat ze nodig hebben." Zo begint zij haar speech tijdens het tienjarig-jubileumcongres dat op 26 september plaatsvindt in Amsterdam. Het wordt een middag waarin kort wordt teruggeblikt op de afgelopen tien jaar. En vooral vooruitgekeken naar de toekomst.

Met de aanwezigheid van veel oud-directeuren en founding fathers lijkt het congres in de Tolhuistuin aan het Amsterdamse IJ wel een reünie. "Iets meer dan tien jaar geleden kregen medewerkers van de sociale diensten van de vier grote steden het geniale idee om te gaan samenwerken; op 7 september 2007 werd dit officieel", zo vertelt Zegveld in haar speech aan de meer dan 130 congresdeelnemers. Ze kijkt terug op de afgelopen tien jaar en benoemt waar Wigo4it nu staat. "Vandaag de dag hebben we een breed pallet aan instrumenten beschikbaar om vraag en aanbod te matchen. Het productenportfolio bestaat daarnaast uit een stevig fundament, met onder andere een modern Socrates. We bedienen nu met de eerste Edison-release op het domein ‘Werk’ ook de burger. De basis is modern en op orde."

Vooruit kijken

Behalve terug, blikt Zegveld ook vooruit. Haar toekomstbeeld wordt geïllustreerd met een korte scene, waarin een Wigo4it-medewerker in de rol kruipt van een man die zijn baan verliest. "Weer mijn baan kwijt. Tijd om contact te maken met de gemeente." Een hologram (chatbot) verschijnt, die als geautomatiseerde gesprekspartner namens de gemeente in gesprek gaat met de man. "Hier zie je wat een chatbot in de toekomst voor ons kan betekenen", zegt Zegveld. "Niet alleen voor het domein Werk en Inkomen, maar voor de gemeentelijke dienstverlening in brede zin." En dan schetst ze haar toekomstbeeld waarin burgers voor alles en op elk moment terechtkunnen bij een digitaal ontmoetingsplein. Bij een overheid die naast rechtmatigheid en doelmatigheid ook de begrijpende en meevoelende overheid is. Met ambtenaren die uitgaan van de leefwereld van burgers. Is dit een haalbare droom? Zegveld denkt van wel: "‘You may say I’m a dreamer.’ Maar ik ben niet alleen een dromer, ik geloof erin dat we dit samen kunnen bereiken."

Workshops

Na de inspirerende openingsspeech scheiden de wegen van de deelnemers naar verschillende zalen, waar alles bij elkaar vijftien workshops worden gegeven. Van armoede en blockchain tot datagedreven werken, van samenwerking tot privacy, alle relevante thema’s rond Wigo4it komen aan bod. De droom van Zegveld, haar blik op de toekomst, komt tijdens het hele congres in diverse gedaanten terug. Zo vertelt Bert Mulder, lector Informatie, Technologie en Samenleving aan de Haagse Hogeschool, over maatschappelijke informatievoorziening waarin chatbots een prominente rol hebben: informatievoorziening voor en door burgers. "We moeten ICT echt compleet anders inrichten, zodat die leidt tot een nieuwe civil society." Toehoorder Jo van der Linden, adviseur informatie bij de gemeente Amsterdam, vindt het een interessant verhaal. "Maar ik heb nog wel veel vragen. Vooral als het gaat om wie dan waarvoor verantwoordelijk wordt. Wij zijn ook al lang bezig met zulke ontwikkelingen, maar veel issues zijn nog niet opgelost."

Gevolgen van zelfredzaamheidsgolf

Over andere issues die nog niet zijn opgelost, vertellen Christien Bronda, Directeur Participatie en Decentrale Voorzieningen bij het ministerie van SZW, en Irma Woestenberg, gemeentesecretaris van ’s-Hertogenbosch. Wat zijn de gevolgen van de ‘zelfredzaamheidsgolf’ voor een hele grote groep burgers aan de onderkant van de samenleving? Bronda vraagt Woestenberg wat zij als gemeente nodig heeft om deze groep te ondersteunen. "Kun je het privacy-probleem niet te lijf gaan?", vraagt ze Bronda. "Niemand mag ooit iets weten over anderen. Daardoor blijft informatie in kolommen hangen. Terwijl we als gemeenten veel weten. Dat is erg onhandig." Ze heeft nog meer wensen, zoals het afschaffen van toeslagen en een alternatief voor bekeuringen voor mensen met schulden. Iemand uit de zaal merkt op: "De verwachtingen zijn hoog. De ambities ook."

Van hoge ambities naar werkelijkheid

"Hoe we de ambities waar kunnen maken heeft veel te maken met hoe we de verbinding leggen tussen ambitie en informatietechnologie", aldus Giuseppe Cascino, productrelatiemanager bij Wigo4it. Juist op het regievlak maak je keuzes op welke ontwikkelingen je inzet en daarvoor moet je de grote lijn in beeld hebben met een gezamenlijk bedrijfsinformatieplan. Aan de workshop Strategic Alignment doet ook Tom van Noort, oud-directeur bij Wigo4it, mee: "Het is geweldig hoe Wigo4it op deze manier de lijn doorzet om hiermee regie te nemen in het sociaal domein. En dat proces lukt alleen stap voor stap."

Stap voor stap

Dat grote ontwikkelingen stap voor stap gaan, weet ook Marcel Vermeulen, programmadirecteur van het G4 innovatieprogramma. Hij geeft samen met Zegveld een workshop over ‘vier jaar G4 innovatie’. De titel zegt het al: ‘Torenhoge ambities en blauwe plekken’. Samen schetsen zij het ontstaan van het G4 innovatieprogramma, de resultaten die geboekt zijn, maar ook de moeilijke keuzes die ze onderweg moesten maken; ‘autonomie of architectuur’, ‘agile of waterval’, ‘focus op verandering of stabiliteit’. Conclusie van Vermeulen: "Je moet ontwikkelingen in de gaten houden. De truc is: anticiperen en bijsturen. We hebben lessen geleerd, het gaat steeds beter. Maar het is hard werken en dat blijft het." Zegveld merkt op "het wordt nooit meer zoals het was dus anticiperen op de nabije toekomst is een must".

Tot slot

De dag eindigt in het café van de Tolhuistuin, dat met grote ramen aan drie kanten uitkijkt over het IJ. Terwijl de eerste foto’s van de afgelopen uren al worden geprojecteerd op een scherm, sluit Zegveld de dag af met Vincent Roozen, directeur van de Rotterdamse sociale dienst en voorzitter van het bestuur van Wigo4it, en Wouter de Haan, kwartiermaker-directeur van het GBI. Op de vraag van Larissa wat hen het meest is opgevallen deze dag, antwoordt Roozen: "Alle workshops begonnen met het perspectief van de burger. Heel goed en ik ben blij verrast dat dit zo prominent terug komt op dit congres. Want voor die burger doen we het!" En de Haan voegt toe: "Wat een inspirerende dag. Ik proefde overal een combinatie van trots en ambitie." Wigo4it hoopte met het congres de bezoekers mee te krijgen in haar ambities voor de toekomst. Zegveld eindigde haar speech aan het begin van de middag dan ook opnieuw met woorden van John Lennon: "I’ll hope one day you’ll join me." Als het om de sprekers en bezoekers van dit congres gaat, gaat dat zeker lukken.

Bekijk ook de film en krijg in 3 minuten een indruk van het Wigo4it congres 'Hack to the future'